Het is zaterdag. Om half twee ben ik in de Lutherse kerk met Utrechts kamerkoor Sforzato. Vandaag geeft het koor haar eerste concert sinds het coronarampjaar 2020, als kersvers lid is het voor mij de eerste uitvoering. Met zijn allen zingen we in, en het is fascinerend te zien hoe alle koorleden zich voorbereiden. In stilte in de kerkbanken of keuvelend met anderen, afgewisseld door toiletbezoekjes. Als we om 3 uur willen beginnen, is de rij bezoekers buiten nog lang. En als we uiteindelijk de kerkzaal binnengaan, wacht daar een gulzige massa fans, inclusief mijn vrouw Cornelia en onze gast uit de Verenigde Staten, haar vriendin Jennifer. En dan laat de adem van Sforzato de lucht trillen van losgelaten emotie, enthousiasme en zangkunst in een gevarieerd programma met werken van (onder andere) Mendelssohn, Hindemith en Distler. We gaan met flinke stappen door de muziekgeschiedenis heen, geleid door Nimmersatte Liebe. Hier en daar bespeur ik bij mezelf kleine foutjes in inzetten en nootjes, maar we zetten iets moois neer, met liefde voor de muziek en voor de samenklank. Prachtig om te zingen is Diepenbrock’s Wandrers Nachtlied (klik hier voor een uitvoering door het Utrechts Studentenkoor en orkest). Na afloop krijgen ik en mijn collega’s veel enthousiaste reacties van het publiek en onszelf. Ook Hester, onze kersverse jonge dirigent, is blij met deze uitvoering. Nagenietend besef ik dat zingen nu een onderdeel van mijn leven als pensionado is. Er was veel oefening voor nodig en ik ben me nog steeds aan het ontwikkelen, maar een concert als vandaag maakt dat meer dan de moeite waard. Op naar nieuwe noten.

De trein brengt ons naar Antwerpen. Eerste klas, want dan hebben we de ruimte en de luxe. De ruimte klopt, de luxe heeft zich wat verstopt achter een smerig toilet en wel beloofde maar ontbrekende stopcontacten in de stiltecoupé. Het is een korte reis en het Antwerps station is somber maar prachtig (zie onder). We kunnen onze koffers achterlaten in de Citybox, een Noorse hotelketen. En dan ligt ons avontuur in Antwerpen voor ons: veel wandelen, exploreren en fotograferen.

We treffen een dynamische stad aan vol van geschiedenis, cultuur, open bouwterreinen en ook rommel. Het fotografisch oog komt lenzen tekort. De zaterdag is een mooie dag, de zondag is grijs, soms nat, vaak koud. We gaan naar het prachtige Rubenshuis, dat helaas begin januari voor vier jaar op slot gaat.

Cornelia komt ruim aan haar trekken met mosselen en oesters (rechts). We lopen door de Sint-Annatunnel onder de Schelde door en gaan met de pont terug. Het eerste stenen gebouw van Antwerpen, Het Steen (1795), is een informatiecentrum geworden. We zien T-shirts van 30 euro liggen met Antwerps dialect erop. Het is een sappig taaltje (allokes=hallo) maar we vinden de T-shirts toch te duur. In plaats daarvan kopen we dus maar een boek over het Antwerps dialect, met Antwerpse humor. De Antwerpenaren vinden hun dialect een wereldtaal en hun stad een wereldstad. Dat blijkt uit de volgende grap uit het boek: ‘Het schunste in Brussel … is den iërsten traan nor Aantwaarpe.” [Het mooiste van Brussel is de eerste trein naar Antwerpen.] Het museum Plantin-Moretus, is gewijd aan de beroemde drukker Plantin, een van de eerste commerciële drukkerijen in de wereld.

Foto-impressie van een prachtige havenstad.

Het is maandagavond en op mijn gemak wandel ik naar Station Terwijde. Ik neem lijn 4 naar het Janskerkhof voor mijn vaste repetities met Utrechts kamerkoor Sforzato. In de bus kom ik Marco tegen, hij is buschauffeur en ik ken hem van voetbalvereniging Zwaluwen. Ik ben coach geweest van zijn dochter en hij is er scheidsrechter. We maken een praatje. Zijn rijstijl bevalt me: rustig en zeker. Onderweg stapt zoals gewoonlijk Lili in, sopraan bij het koor. We reizen sinds kort meestal samen en praten dan over van alles en nog wat. Op het centraal station stopt de bus en Marco’s dienst zit erop. Nog een ritje naar Maarssen en dan is hij vrij. We nemen afscheid en wachten op de volgende chauffeur. Maar op een gegeven moment duurt het wachten wel erg lang. Mijn telefoon gaat over. Het is Marco. Ik neem op maar het is stil aan de andere kant van de lijn. Ik app Marco. Hij appt terug dat onze chauffeur de verkeerde bus is ingestapt en daardoor lijn 4 heeft gemist. Hij vraagt mij om iedereen de bus uit te dirigeren. Lili en ik staan op en ik roep iets van: nou die komt niet meer. We nemen lijn 8, dat kan ook, en we zijn net op tijd voor aanvang van de repetitie. Een buschauffeur mist zijn bus. Achteraf denk ik dat er nog iemand teleurgesteld is geraakt: de buschauffeur van de bus waar onze chauffeur mee wegreed. Twee buschauffeurs misten aldus hun bus.

Deze avond gaan we leren wat we moeten doen als zich calamiteiten voordoen in kasteel De Haar. Ik fiets erheen en als ik bij het kasteel ben, realiseer ik me dat mijn seniorenhoofd vergeten is mijn toegangspas en naambordje mee te nemen. Als ik snel ben, kan ik nog omkeren en ze ophalen. Het is ronduit zwoel weer, en het schemert flink. Om iets voor half acht loop ik licht bezweet de vrijwilligersruimte in. Ilse en Chris staan al klaar om zo’n 18 vrijwilligers te instrueren.

De ontruimingsoefening voelt echt. Er is zogenaamd brand in de kapsalon en ik mag het melden. Trots als een aap toeter ik de melding de portofoon in. Na een eerste zogenaamde bluspoging door Ilse blijkt dat het vuur te hevig is en we moeten ontruimen. De slow woop gaat af. Dat is echt een harde toeter en de communicatie met portofoons wordt lastiger. En tijdens de ontruiming gaan er nog andere dingen ‘mis’: de ene bezoeker ‘wil niet mee’, een ander ‘valt’ op de personeelstrap. Dat draagt bij aan een spanning die behoorlijk echt voelt.

In de nazit (eigenlijk nastand) bespreken we dingen die goed gingen en beter kunnen. Moe maar voldaan stap ik op mijn fiets, en sla vanuit de poort linksaf. Mijn fotografisch oog ziet nog een verrassend fraaie nachtopname en ik stap af. Mijn smartphone schiet onderstaand plaatje (wat zijn die telefoons goed geworden de laatste jaren). Ik moet even zoeken naar mijn fiets, waar stond-ie ook alweer? Het is hier werkelijk pikdonker. Een welbestede avond is voorbij.

Ergens dit najaar besluit ik Cornelia te verrassen als zij in Washington DC is voor de première van haar toneelstuk La llamada de Silvia Mendez: Separate is never equal. Ik boek mijn reis al voordat zij haar eigen reis boekt. Een woensdag stap ik in het vliegtuig; het is een lange reis via Dublin. Maar het is ook een flinke lap lege tijd. Ik lees Het moois dat we delen, en ben onder de indruk. Het gaat over alledaags racisme en over twee mensen die op een verschillende manier zijn verbonden aan een terroristische daad in België. Onderweg maak ik een mooie foto van een geel object op de vliegtuigvleugel. Het lijkt op twee kikkerogen die boven water komen:

Ik heb de reis goed geheim weten te houden dus als Yashoda (de vrouw van Greg, Cornelia’s zoon) me op komt halen, weet Cornelia nog van niets. Het is een emotioneel weerzien en we zijn alleblij. Heel blij. Zaterdag is de première van het toneelstuk, het is een tweetalig toneelstuk over een Mexicaanse leerling die naar een niet-Mexicaanse school wil gaan. Die school accepteert haar niet en dat leidt tot een proces tegen de staat Californië, dat door Silvia en haar familie wordt gewonnen. Het is een toneelstuk voor kinderen en die reageren ter plekke verontwaardigd op uitsluiting en discriminerende taal. Het is een toneelstuk dat helaas veel zegt over onze tijd en ons krampachtig vasthouden aan een welomschreven identiteit, zowel die van onszelf als die van anderen.

Terug in het vliegtuig zit ik achter een grote man met een grote grijze koptelefoon op. Hij luistert naar zijn eigen muziek en ik kijk naar zijn wiegende hoofd. Opeens valt het me op dat zijn hoofd schudt in ja- en neebewegingen, alsof hij de muziek nu eens toelaat en dan weer afwijst. Alles langzaam. Vervoerd. Mooi.

Met een paar dozen en een oud kurken prikbord ga ik met de auto naar de gemeentewerf. Het is rustig, er staat nog maar een andere auto, ik denk een Volvo. Ik zet mijn auto enigszins scheef voor de Volvo (inparkeren is niet mijn sterkste punt). Terwijl ik bezig ben de dozen te dumpen, start de Volvo en trekt op tot vlak achter mijn bumper. Ik negeer het en ga door. Net als ik het kurkbord naar de container met afvalhout wil brengen, stapt de bestuurder van de Volvo uit. Een weldoorvoede man van middelbare leeftijd. Geïrriteerd vraagt hij of ik mijn auto even wil verplaatsen, want hij kan er niet langs. Ik raak ook geïrriteerd, maar zeg rustig: zeker meneer, dat zal ik doen. Ik zet de auto een beetje verderop, waardoor hij er net langs kan. Terwijl ik dat doe, denk ik: vetzak, kakker, patjepeeër, wat een kort lontje, waarom zijn er toch zoveel ongeduldige mensen in de wereld, had hij niet even kunnen wachten tot ik klaar was? En waarom moest hij zo passief-agressief naar mijn achterbumper toerijden? Kortom, twee volwassen mannen verlaten met hun eigen boze gedachten de gemeentewerf. Op de terugweg begin ik me te realiseren dat zijn boosheid en ongeduld ook die van mij waren. Ik had ook een kort lontje en toen iemand mij een strobreed in de weg legde, werd ik ook boos. Te overtuigd van mijn eigen gelijk. Sorry, weldoorvoede man. En hoe kunnen we dit in de toekomst beter oplossen?

Hoewel ik al behoorlijk verknocht ben aan kasteel De Haar, was het niet eens mijn idee om met Fotosoos Terwijde een uitstapje te doen naar het park van het kasteel. Het probleem deze zaterdag was het weer. In tegenstelling tot die droge en hete zomer van 2022, regende het al een paar dagen. Na intensief vooroverleg met Bert besluiten we het er toch op te wagen.

Zo staan we dus met acht amateurfotografen bij het poorthuis van het kasteel. Als we nog maar net in het park zijn (veelal gratis met museumkaart of vriendenloterijpas) begint het enorm te gieten.

Gelukkig staan we onder grote kastanjebomen, waar wel af en toe kastanjes uitvallen. Vooral de bolsters zien er uit als het uiteinde van middeleeuwse strijdvlegels (had Pierre Cuijpers als liefhebber van middeleeuwse bouwkunst vast leuk gevonden). Als de zon eindelijk doorbreekt, worden zeven van ons erg aangetrokken door het kasteel, dat er als altijd fantastisch bijligt. Ik voel die aantrekkingskracht ook, maar wil meer van het park zien. Ik heb al veel foto’s van het kasteel gemaakt, en ik besluit dus om in mijn eentje het park in te gaan. Ik volg de paden langs de grenzen van het Noorderpark. Ik zie veel mooie landschappen, prachtige bomen en schitterende dahlia’s. Het spel van licht en reflectie is fascinerend (zie de foto’s). Ik loop ook langs het hertenpark. Het mannetje ligt alleen onder een boom en de vrouwtjes staan in een groepje bij elkaar, verderop. Alfa zijn is eenzaam.

Na afloop drinken we koffie in het Koetshuis en laten we elkaar de schatten van onze fotosafari zien. We maken er later een presentatie van. Een mooie dag, maar het is tijd op de fiets te stappen en naar Zwaluwen Utrecht 1911 te gaan. De wedstrijdkamer van de voetbalclub moet weer bemand worden. Kan ik weer even alfa zijn … En het weer? Dat verandert niet. Helblauwe luchten met gouden zonlicht, maar soms ook een asgrauw zwerk met dikke regendruppels. En het voetbal? Dat gaat gewoon door.

Gisteren hadden we op de Fotosoos Terwijde als thema Luchten. Iedereen had foto’s ingestuurd, ik ook, zie foto 1 en 2.

Deze foto’s laten de enorme rijkdom van onze luchten zien. Het interessante van zo’n thema is dat je met meer aandacht naar de lucht gaat kijken. Gisteren was ik in Amsterdam om samen met Cornelia naar de opera Carmen te gaan. Gezeten op een bankje zag ik daar een wolkenpartij (foto 3), die doet denken aan het standbeeld van de Dakhoas op de Neude. Een paar minuten later keek ik weer en toen was deze wolk totaal verdwenen. Luchtig en vluchtig.

Er is in Engeland een vereniging van mensen die wolken waarderen, The Cloud Appreciation Society. Zij propageren het kijken naar wolken, niet alleen omdat ze mooi zijn, maar ook omdat je daarmee in een dromerige of luierende houding komt. Positieve psychologie op zijn best.

Het is de zoveelste zonnige dag en ik rijd op mijn fiets naar kasteel De Haar, waar ik sinds dit voorjaar zaalgids ben. Een kleine 20 minuten. Ik doe mijn fiets op slot en loop door het prachtige park van het kasteel naar de vrijwilligersruimte, waar we verzamelen voor de opfrisronde door Herman Stecher. Het idee is dat je de basisinformatie als zaalgids herhaalt en nieuwe informatie opdoet. Herman vertelt allerlei extra dingen over de familie, zoals dat de Stichtse Landbrief in 1375 een element was in de machtsstrijd tussen de bisschop van Utrecht en de adel. Dus na lekker bijgetankt te zijn loop ik terug naar de fietsenstalling. Ik voel in mijn jasje, in mijn broek, overal, maar kan mijn fietssleutel nergens vinden. Terug naar het kasteel, het pad langs de herdenkingszuil van Hélin volgen en steeds naar de grond kijken. Terug naar de vrijwilligersruimte (vroeger de kamer waar de kinderen van de baron en barones aten). De vermissing gemeld aan de dienstdoende coördinator, Ilse. Zij belt het entreegebouw of er iets gevonden is. Nee. Ik loop terug, steeds zoekend, ook in de fietsenstalling. Ik loop naar het entreegebouw. Daar spreek ik Chris. Niets gevonden, zegt hij. Ik haal mijn auto (heerlijke wandeling over het landgoed trouwens) en laad de fiets achterin. Morgen het slot met een slijptol laten verwijderen, denk ik. ’s Middags belt Chris dat de sleutel nog niet terecht is. Een dode mus, dat beseft hij. En dan, de volgende dag, belt Herma. De sleutel is gevonden! Blij haal ik hem op. Ik besef dat de mensen die op dit kasteel werken hart voor de zaak maar zeker ook voor hun medewerkers hebben. Ik voel me dankbaar. Het was maar een fietssleutel, maar ook dat is voor deze mensen al de moeite waard.